Osmanlı Avusturya İlişkileri

Üskok Çetelerinin Osmanlı topraklarına müdahalesi ve bunları takip eden Telli Hasan Paşa komutasındaki akıncı birliklerinin, Avusturya sınırları içinde pusuya düşürülmesi savaşı başlatmıştır. Üçüncü Murat Döneminde başlayan savaşlar, yeni padişah Üçüncü Mehmet zamanında da devam etti. Üçüncü Mehmet ordunun başında sefere çıktı. 1596'da Kapıkulu askerlerinin savaşın kaybedildiğini zannederek savaş alanından kaçmalarına rağmen, Avusturya'ya karşı Haçova Meydan Savaşı zaferle sonuçlandı.

Eğri, Kanije, Estergon kaleleri alındı. Avusturya'nın Kanije kalesini tekrar geri almak için yapmış olduğu saldırı karşısında Tiryaki Hasan Paşa'nın göstermiş olduğu Kanije savunması dikkat çekicidir.

Doğu'da İran savaşlarının başlaması ve Anadolu'daki Celâli İsyanlarının artması üzerine Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında Birinci Ahmet Döneminde Zitvatoruk Antlaşması yapıldı (1606).

Zitvatoruk Antlaşması (1606)

Eğri, Kanije, Estergon kaleleri Osmanlılarda kalacak

Avusturya'nın yıllık ödemiş olduğu 30 bin düka altın vergi kaldırılacak; bir defaya mahsus olmak üzere 200 bin kara kuruş ödeyecek. (200 bin kara kuruş = 10 bin düka altın)

Avusturya arşüdükası, Osmanlı padişahına denk sayılacak ve "Roma Sezarı" unvanını kullanacak

İki taraf birbirlerinin sınırlarına saldırmayacak

İbrahim Paşa (İstanbul) Antlaşması ile elde edilen Avusturya karşısındaki siyasi güç, bu antlaşma ile sona erdi.

Avusturya ile yapılan savaşlarda başarılı olunsa da diplomatik alanda başarılı olunamamasının nedeni, içeride Celali Ayaklanmaları dışarıda ise kan ile yapılan savaşların devam etmesidir.

Zitvatoruk Antlaşması'ndan sonra Osmanlı Devleti'nin İran savaşlarıyla, Avusturya'nın da Reform Hareketleri'yle ortaya çıkan mezhep savaşları ile uğraşmasından dolayı iki ülke arasında uzun bir süre barış dönemi yaşandı.

Erdel Beyi Rakoçi'nin isyanı, bu isyana Avusturya'nın destek vermesi, Osmanlıya karşı kışkırtması ve Erdel iç işlerine karışması nedeniyle başlamıştır. 

Sadrazam Köprülü Fazıl Ahmet Paşa, Avusturya üzerine sefere çıktı. Uyvar ve Neograt kaleleri alındı. Avusturya barış istedi. (Dördüncü Mehmet Döneminde imzalanmıştır.)

Vasvar Antlaşması (1664)

Nedenleri :

Viyana'nın Avrupa'ya hakim bir konumda yer alması, Batı Avrupa'ya yapılan Osmanlı akınları sırasında engel teşkil etmesi

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın, yüzyıla yakın bir dönemden bu yana Osmanlının büyük bir zafer kazanmamış olmasını ileri sürerek, Viyana'nın fethini gerçekleştirip, Osmanlıyı eski ihtişamına kavuşturma düşüncesi

Avusturya Kralı Birinci Leopold'un, Macarlar üze-rinde gütmüş olduğu koyu Katolik baskısı ve Macar asilzâdesi İmre Tökeli'nin Osmanlıya sığınıp yardım istemesi

Kuşatmanın başarısızlıkla sonuçlanmasının nedenleri şunlardır:

Osmanlı devlet adamları ve ordu içinde anlaşmazlıklar yaşanması

Avrupalı diğer devletlerin Avusturya'nın yardımına gelmesi

Jan Sobiyeski komutasındaki 100 bin kişilik bir Leh ordusunun Tuna'yı geçerek Osmanlı ordusunu arkadan vurması

Lehistan'dan gelecek herhangi bir saldırı karşısın-da tedbir olarak tutulan Kırım Tatarlarının bu saldırıya seyirci kalması

Sonuçları :

Osmanlı ordusu büyük bir hezimete uğradı.

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa idam edildi.

Osmanlı Devleti'ne karşı Avrupa'da kutsal ittifak oluştu.

Osmanlıların Batı yönündeki ilerleyişi tam olarak durdu. Osmanlı savunmaya geçerken, Türkleri Avrupa'dan atma girişimleri tekrar başladı.

Avrupalıların Türkleri Avrupa'dan atma umutları artmıştır.

Osmanlı İran İlişkileri sayfasına da göz atabilirsiniz.