Gazneliler (963-1187)
Gazneliler, Gazneliler Devleti Hakkında Bilgi.
Samanoğulları'nın Herat valiliğini
yapan Alp Tigin tarafından kurulmuştur. Alp Tigin Samanoğulu hükümdarı ile
arası açılınca Afganistan'ın Gazne şehrine gelerek bağımsızlığını ilan
etmiştir. Devlet kurulduğu şehirden ismini almıştır. Kuruluşunda Kalaç Türkleri
etkili olmuştur. En ünlü hükümdarı Gazneli Mahmut'tur. Gazneli Mahmut Abbasi
halifesine destek vermiş onu korumuştur. Bu olaydan sonra Abbasi Halifesi
Gazneli Mahmut'a Sultan unvanını vermiştir.Sultan unvanını kullanan ilk Türk hükümdarıdır.
Gazneli Mahmut zamanında;
İslamiyeti yaymak,
Zenginliklerinden
yararlanmak amacıyla Hindistan üzerine 17 sefer düzenlenmiştir. Bu seferin
sonunda bugünkü Pakistan ve Kuzey Hindistan'da İslamiyet yayılmıştır. Gazneli
Mahmut'un ölümü üzerine yerine geçen oğlu Mesut döneminde devlet eski gücünü
koruyamadı. Büyük Selçuklularla yapılan Nesa (1035), Serahs (1038) ve
Dandanakan (1040) savaşları kaybedildi. Dandanakan Savaşı'ndan sonra yıkılış
sürecine giren Gazneliler Afganistan'ın yerli halkı olan Gurlular tarafından
yıkıldı.
Gaznelilerin Genel Özellikleri
Sınırlarını batıda Hazar Denizi'nden doğuda Ganj deltasına
kadar genişletmişlerdir. Bu nedenle sınırları içerisinde birçok milleti
barındırmışlardır. imparatorluk karakteri taşıyan bir Türk-İslam devletidir.
Resmi yazı dilleri Arapça'dır. Edebiyat dili olarak Farsça
kullanılmış, sarayda ve orduda Türkçe konuşulmuştur.
Halifeyi koruma altına alan ilk Türk devletidir.
Sultan ve Padişah unvanını kullanan ilk Türk hükümdarı
Gazneli Mahmut' tur.
İranlı şair Firdevsi'nin yazdığı İran - Turan savaşlannı
konu alan Şehname isimli eser Gazneli Mahmut'a sunulmuştur.
0 comments:
Yorum Gönder