Lipitler ve Özellikleri
Lipitler Nelerdir, Lipitler Hakında Bilgi, Lipit Çeşitleri.
Karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O) elementlerinden
oluşmuşlardır. Yapılarında ayrıca fosfor (P) ve azot (N) da bulunabilir.
Yağlar suda çözünmezler. Alkol, eter, kloroform gibi organik
çözücülerde çözünürler.
Hidrojen oranları karbonhidrat ve proteinlere göre fazla
olduğu için bu organik moleküllerden daha fazla enerji verirler.
Yağların, yağ asitleri, nötral yağlar (trigliserit),
steroit, fosfolipit ve kolesterol gibi çeşitleri vardır.
Nötral yağlar, üç molekül yağ asidi ile bir molekül
gliserolün (gliserin) birleşmesiyle oluşurlar
Yağ asitleri ve gliserolün birleşimini sağlayan bağa ester
bağı, bu tepkimeye de esterleşme tepkimesi adı verilir.
Lipitler |
Yağ rnolekülleri, taşıdığı yağ asidinin çeşidine göre ikiye
ayrılır:
1) Doymuş Yağlar:
Doymuş yağ asitleri kullanılarak
oluşmuştur. Bu yağ asitlerindeki karbon zincirinde bulunan karbonlar
birbirlerine tek bağ ile S bağlanmış, diğer bağlar hidrojenle doyurulmuştur.
Doymuş yağlar, doymamış yağlara göre daha çok hidrojen içerir ve oda
sıcaklığında katı halde bulunurlar. Örneğin, tereyağı, kuyruk yağı, vs.
2) Doymamış Yağlar:
içerdiği yağ asidinin karbon zincirindeki bazı karbonlar arasında çift bağ
bulunur. Bu yağ asitlerinin karbonları hala hidrojen alabilecek durumdadır. Bu
yağlar oda sıcaklığında sıvı haldedir. Örneğin, zeytin yağı, mısır yağı vs...
Bitkilerden elde edilen doymamış yağ asitleri hidrojenle doyurularak
margarinler elde edilir. Bazı yağ asidi çeşitleri hayvan hücrelerinde
sentezlenebilir, bazıları ise sentezlenemez. Vücut tarafından yapılamayıp,
dışarıdan besinlerle hazır olarak alınması gereken yağ asitlerine temel
(esansiyel) yağ asitleri denir.
Steroidler: canlıda hormon olarak görev yaparlar.
Fosfolipitler: yağ asitlerinin fosfatla birleşmesinden
oluşmuşlardır. Hücre zarının yapısına katılırlar.
Kolesterol: hayvan hücrelerinin zarlarında bulunur. Hücre
zarının geçirgenliğini ve dayanıklılığını sağlar. Eşey hormonlarının ve diğer
steroidlerin yapısına katılır. Ayrıca sinirlerde yalıtım maddesi olarak görev
yapar.
Bir önceki ders notumuz olan Yağların özellikleri sayfasına da göz atmanızı öneririz.
0 comments:
Yorum Gönder