Home » , , , , » Rüzgarların Oluşturduğu Yer Şekilleri

Rüzgarların Oluşturduğu Yer Şekilleri

Rüzgarların Oluşturduğu Yer Şekilleri Nelerdir?

Rüzgarların oluşturduğu yer şekilleri hakkında bilgi.

Yeryüzündeki sıradağlar, yüksek düzlükler, kara parçaları, okyanus ve deniz çukurları iç kuvetlerin etkisiyle oluşan temel şekillerdir. Bu şekiller zamanla rüzgarlar, akarsular, yer altı suları, dalgalar, akıntılar ve buzullar gibi dış etkenler tarafından işlenerek şekillendirilir. Söz konusu dış etkenler Güneş ve atmosferin etkileriyle oluştuğundan bu etkenlere dış kuvvetler denilmektedir.

Dış kuvvetler yeryüzünü aşındırma, taşıma ve biriktirme faaliyetleriyle şekillendirir.

Aşağıda rüzgarların oluşturduğu yer şekilleri hakkında bilgiler verilmiştir.

Rüzgarların Oluşturduğu Yer Şekilleri

Rüzgarın yeryüzünü şekillendirme faaliyetleri daha çok bitki örtüsünden yoksun çöllerle yarıkurak bölgelerde görülür.

Aşındırma Şekilleri

Rüzgarın aşındırma faaliyetleri iki şekilde olur. Bunlardan birincisi kum, kil ve mil gibi gevşek malzemelerin rüzgar tarafından kaldırılarak taşınması olayıdır. Bu olaya deflasyon denir. İkincisi ise rüzgârın yerden kaldırarak taşıdığı malzemeleri sert zeminlere ve kaya yüzeylerine çarptırması olayıdır. Bu olaya korozyon denir.

Tortul kayaların zayıf kesimlerinin korozyon sonucu aşındırılmasıyla oluşmuş, rüzgâr yönüne paralel olarak uzanan "U" şekline benzer oluklardır. Bu tür şekiller Orta Asya'da yaygın olarak görülür.

Şahit Kaya: 

Yatay tabakalaşma gösteren yapıların zayıf kesimlerinin korozyon sonucu aşınmasıyla oluşan, bir ya da birden çok yüksek dikliklerdir.

Rüzgarların oluşturduğu yer şekilleri nelerdir
Şahit kaya

Mantar Kaya:

Şahit kayaların alt kesimlerinin zamanla korozyon sonucu aşınmasıyla oluşmuş, şahit kayalardan küçük olan ve mantara benzeyen kaya şekilleridir.

Mantar Kaya

Tafoni:

Kurak bölgelerde, kum taşı gibi gevşek dokulu kayaların çabuk çözülen bölümlerindeki kumların rüzgâr tarafından taşınmasıyla oluşan oyuklardır.

Tafoni

Biriktirme Şekilleri

Rüzgâr tarafından taşınan farklı büyüklükteki malzemelerin rüzgarın hızının azaldığı yerlerde ya da bir engelin gerisinde birikmesiyle çeşitli birikim şekilleri oluşur. Bu şekillerin büyük bölümü kum tanelerinin birikmesiyle oluşur.

Kum Tepeleri:

Rüzgarın taşıdığı kum tanelerinin, rüzgarın hızının azaldığı yerlerde birikmesiyle oluşan yüksek tepelerdir. Kum tepeleri rüzgarın biriktirme özelliğine göre farklı tiplerde olabilmektedir.

Rüzgarların oluşturduğu yer şekilleri
Kum Tepeleri

Barkan:

Hakim rüzgâr yönünde uzanma gösteren, ön kesimleri dik, rüzgarın geldiği kesim ise basık olan hilal şeklindeki kum tepeleridir.

Barkan

Lös:


Rüzgar tarafından taşınan ince unsurlu malzemelerin, bir örtü halinde yarıkurak alanlarda birikmesi ile oluşan topraklardır. Löslerin oluşabilmesi için ince unsurlu malzemenin bol ve arazinin bitki örtüsü bakımından fakir olması gerekir.

Lös

Rüzarların Türkiye'de oluşturduğu şekiller için Türkiye'de rüzgarların oluşturduğu şekiller yazımıza da bakabilirsiniz.



15 comments:

  1. rüzgarların oluşturduğu yer şekilleri güzel anlatılmış tebrik ederim.

    YanıtlaSil
  2. Teşekkürler yardımcı oldu

    YanıtlaSil
  3. Tafoni en iyi şekil

    YanıtlaSil
  4. haaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

    YanıtlaSil
  5. nasıllll ödevv veriyorlar

    YanıtlaSil
  6. Çok yardımcı oldu.Projemi hazırladım Teşekkürler

    YanıtlaSil
  7. ÖDEVİME ÇOK YARDIMCI OLDU ÇOK TEŞEKKÜRLER,

    YanıtlaSil
  8. ömer güzel anlatıyor 10

    YanıtlaSil
  9. cok güzel anlatmıssınız basarılarınızın devamını dilerim

    YanıtlaSil
  10. cok tesekkurler, odevımde yardımcı oldunuz sayenızde eksi aldım.

    YanıtlaSil