Osmanlı Devleti Merkezi Yönetim

Osmanlı İmparatorluğu merkeziyetçi yapıya sahip bir devlettir. Osmanlı devlet yönetiminin merkezinde padişah ve ülkenin yönetildiği saray teşkilatı bulunuyordu. Devletin yönetim merkezi olan İstanbul’daki saray, merkez ve taşra birimlerinin bağlı olduğu yerdi.

Osmanlı padişahları Fatih döneminden itibaren Eyüp Sultan Türbesi'nde kılıç kuşandıktan sonra tahta çıkardı. Padişahların tahta çıkma merasimine cülus töreni denirdi.

Mutlak yönetme gücüne sahip olan Osmanlı padişahları, devlet başkanı olmalarının yanı sıra Divanı hümayun’a başkanlık yapmış, başkomutan olarak orduyu yönetmişlerdir. Padişahlar son söz hakkı kendilerinde olmak üzere bazı yetkilerini devlet adamlarına bırakmışlardır.

Örfi hukukun oluşmasında da etkili olan padişahlar İslam hukuku ile çelişmemesi koşuluyla yeni kanunlar (kanunname, ferman, berat gibi) çıkarabiliyorlardı.

Merkez teşkilatının temeli Divanıhümayun’du. Osmanlılarda ilk Divan, Orhan Bey tarafından Türkiye Selçukluları örnek alınarak oluşturuldu. 

Divanıhümayun’da siyasi, idari, askeri, örfi, şer’i, adli ve mali konular ile şikayet ve davalar görüşülür, alınan kararlar veziriazamlar tarafından padişahın onayına sunulurdu.

Divan'da görüşülemeyen bazı konular veziriazamların ikindi ezanından sonra topladıkları ikindi divanında görüşülürdü.

Divan’da, padişahın yetkilerini kullanmak üzere görevlendirilmiş olan üç kolun temsilcileri yer alıyordu. Bunlar; seyfiye, ilmiye ve kalemiyedir. Bu kollar Osmanlı bürokrasinin temelini oluşturmuşlardır.