Sümerler (MÖ 4000 - MÖ 2350)
Asya kökenli bir
kavim olan Sümerler, Ön Asya'ya gelerek Aşağı Mezopotamya’ya yerleşmişlerdir.
Mezopotamya'da kurulmuş ilk önemli uygarlıktır.
Sümerlerin dili Asya kökenlidir. Sümer dilinde Türkçe’ye
benzeyen birçok kelimeye rastlanmıştır. Mezopotamya’nın siyasi tarihi
Sümerlerle başlamıştır.
Sümerler site denilen birbirinden bağımsız şehir devletleri
halinde yaşamışlardır. Siteler, etrafı surlarla çevrili, Ziggurat adı verilen
tapınak ve onların etrafındaki evlerden oluşmuştur. Sümerlerin şehir devletleri
halinde yaşamaları güçlü bir devlet olmalarını engellemiştir.
Sümer şehir devletleri patesi ya da ensi adı verilen krallar
tarafından yönetilmişlerdir. Patesi çevresindeki sitelere egemen olursa
“lugal”, tüm Sümer ülkesine hakim olursa ''lugal kalma" unvanını almıştır.
Devlet yönetiminde krala yardımcı olan danışma meclisleri bulunmuştur.
Tanrı adına ülkeyi yönettiklerini iddia eden krallar, dini
törenleri yönetmişler, savaşta orduya komuta etmişler, hukuki yetkileri ellerinde
toplamışlardır. Sümerlerde kraliçeler de yönetimde etkili olmuştur.
Sümerlerde krallar ve rahipler en üst tabakayı oluştururken
halk, hürler ve köleler şeklinde sınıflara ayrılmıştır.
Sümerlerde ordu yayalardan ve savaş arabalarını kullanan süvarilerden
oluşmuştur. Köleler dışındaki her erkek asker sayılmıştır.
Sümerlerde çok tanrılı din anlayışı egemen olmuştur.
Öldükten sonraki yaşama inanmamışlardır. Edebiyat eserlerinin oluşumunda dinin
önemli bir yeri vardır. Dini konulu Gılgamış, Tufan ve Yaradılış destanları en
önemli edebiyat eserleridir.
0 comments:
Yorum Gönder