Türkiye'deki Enerji Kaynakları

Türkiye enerji kaynaklan bakımından zengin bir ülkedir. Ancak bu kaynaklardan yararlanma verimliliği düşüktür. Ayrıca enerji üretiminde büyük ölçüde yararlanılan petrol ve doğalgaz bakımından Türkiye'nin potansiyeli düşüktür. Bu nedenle bu kaynakların büyük bir bölümü ithal edilmektedir.

Linyit: Türkiye linyit yatakları bakımından oldukça zengindir. Üretilen linyitin yarıdan fazlası termik santrallerde, geri kalan kısmı ise konutların ısıtılmasında ve sanayide kullanılır. Linyitle çalışan başlıca termik santraller; Soma, Seyitömer, Tunçbilek, Yatağan, Afşin - Elbistan, Çayırhan ve Orhaneli santralleridir.

Kahramanmaraş (Elbistan), Adıyaman (Çölbaşı), Manisa (Soma), Kütahya (Seydişehir ve Tunçbilek), Tekirdağ (Saray), Sivas (Kangal) linyit çıkartılan bazı yerlerdir.

Taş Kömürü: Türkiye’de taş kömürü rezervi linyite göre daha düşüktür. Taş kömürü, kalorisi yüksek olduğundan Türkiye’de demir - çelik sanayisinde yakıt olarak kullanılır. Taş kömürünün büyük bölümü Ereğli ve Karabük’teki demir-çelik fabrikalarında geri kalanı ise Çatalağzı Termik Santrali’nde elektrik üretiminde kullanılır. Türkiye’de taşkömürü Ereğli - Zonguldak havzasından çıkarılır.

Petrol: Türkiye’de mevcut petrol rezervlerini işletmeye yönelik çalışmalar oldukça yetersizdir. Bunun en önemli nedeni arazi yapısının elverişsizliğidir. Türkiye’deki petrol kuyularının büyük bölümü Güneydoğu Anadolu’dadır. Türkiye’deki petrol rafinerileri; Batman, İzmit (ipraş), İzmir (Aliağa), Kırıkkale (Orta Anadolu), Mersin (Ataş) rafinerileridir.

Doğal gaz: Organik kökenli yanıcı bir madde olan doğalgaz petrol rezervlerinin çevresinden çıkarılır. Türkiye’deki başlıca doğal gaz üretim bölgeleri, Tekirdağ (Hayrabolu), Kırklareli (Hamitabat), Mardin (Çamurlu)'dir. Ancak Türkiye’deki üretim sınırlı olduğundan doğal gaz ithalatı oldukça fazladır.

Su Gücü (Hidroelektrik güç): Su gücü, en güvenilir ve en temiz enerji kaynağıdır. Türkiye’nin ortalama yükseltisinin fazla olması, akarsuların dar ve derin vadilerde akması nedeniyle hidroelektrik potansiyeli fazladır. Türkiye, bu potansiyelle Avrupa’da Rusya ve Norveç’ten sonra üçüncü sıradadır.

Rüzgar gücü: Çevreyi kirletmeyen temiz ve tükenmez bir enerji kaynağı olması nedeniyle rüzgar gücü kullanılması cazip olan bir enerji kaynağıdır. Ancak pahalı bir yatırım olması nedeniyle Türkiye’de rüzgar gücüyle çalışan santraller yok denecek kadar azdır, ilk rüzgar santrali İzmir - Çeşme’de 1998 yılında kurulmuştur.

Güneş enerjisi: Güneş enerjisi, tükenmeyen enerji kaynakları içinde önemli bir yere sahiptir. Güneş enerjisi, elektrik, sıcak su ve ısınma gibi birçok alanda kullanılır. Türkiye, Akdeniz iklim bölgesinde yer alması nedeniyle birçok bölgede bu imkandan yararlanılmaktadır.

Jeotermal enerji: Türkiye'de yenilenebilir enerji kaynaklarından bir diğeri de jeotermal enerjidir. Türkiye’nin kırıklı arazi yapısı nedeniyle zengin bir jeotermal potansiyeli mevcuttur. Türkiye’de bu santrallerin kurulmasına elverişli bölgeler, Denizli - Sarayköy, Aydın - Germencik ve Salavatlı, Çanakkale -Tuzla, Kütahya - Simav, İzmir - Şerefhisar'dır. Türkiye’deki ilk ve tek santral 1984’te Denizli - Sarayköy'de kurulmuştur.

Nükleer enerji: Uranyum ve toryum gibi radyoaktif minerallerin atomlarının parçalanmasıyla açığa çıkan enerjidir. Nükleer santrallerde çeşitli işlemlerden sonra enerji elektriğe çevrilir. Türkiye’de nükleer enerjinin kullanımı başlı başına bir tartışma konusudur.

Biyogaz enerjisi: Organik kökenli atıkların oksijensiz ortamda fermantasyonu sonucu ortaya çıkan renksiz, kokusuz, havadan hafif, parlak bir gaz karışımıdır.