Toprak Tipleri Nelerdir?
Toprak tipleri iki grupta incelenir. Bunlardan biri taşınmış topraklari diğeri ise yerli topraklardır.
1- Taşınmış Topraklar
Dış kuvvetler tarafından toprağın oluştuğu yerlerden
aşındırılarak taşınması ve başka yerlerde biriktirilmesiyle oluşan
topraklardır.
Bu topraklar, değişik bölgelerden dış kuvvetler tarafından
getirildiği için mineral bakımından zengindir. Bu nedene bağlı olarak taşınmış
topraklar verimlidir. Toprağı taşıyan dış kuvvete göre üç türü vardır:
Alüvyon
Toprak tipleri içinde önemli yere sahiptir. Yüksek yerlerden akarsular ve sel sularının aşındırarak
taşıdığı parçaların, alçak kesimlerde biriktirilmesiyle oluşan topraklardır. Bu toprak tipi Geniş tabanlı vadilerde, ova ve deltalarda yaygındır. Tarımsal değeri yüksektir
ve oldukça verimlidir. Türkiye'de en verimli tarım alanları alüvyonların
bulunduğu ova ve deltalardır.
Lös
Rüzgarların taşıdığı topraktır. Kurak ve yarı kurak
bölgelerde ve çorak arazilerde görülür.
Moren
Buzulların taşıdığı topraktır. Yüksek
dağlık alanlarda ve kutuplara yakın kesimlerde görülür. En az bulunan toprak
türüdür.
Taşınmış toprakların yanında, yamaçlarda eğimin etkisiyle
taşınan malzemelerin dağ eteklerinde birikmesiyle oluşan topraklar vardır. Taşlı
çakıllı olan bu topraklara kollüvyal topraklar adı verilir.
2- Yerli Topraklar
Az eğimli yamaçlarda ve çevresine göre yüksek düzlüklerde
oluşan topraklardır. Üzerinde oluştuğu ana kayanın ve bulunduğu yerin iklim
özelliklerini taşırlar. Ana kayanın yapısına ve iklim koşullarına göre iki
gruba ayrılır.
Ana Kayanın Etkili Olduğu Topraklar
Bitki örtüsünün zayıf olduğu dağlık alanların eğimli
yamaçlarında oluşan topraklar sürekli olarak taşınır. Bu kesimlerde ana kayanın
özelliklerini taşıyan yeteri kadar ayrışmamış topraklar bulunur. Bu topraklara
intrazonal topraklar adı verilir.
Gevşek kumtaşlarının bulunduğu araziler, volkanik araziler
veya başkalaşım kayaları üzerinde kumlu topraklar oluşur.
Killi ana materyal üzerinde oluşan killi toprak.
- Kurak dönemde çatlayan ve yağışlı dönemde şişen bu topraklara Anadolu'da taş doğuran topraklar adı verilir.
- Killi kireçli göl tortulları veya yumuşak kireç taşlarının bulunduğu yerlerde, rendzina adı verilen topraklar oluşur.
İklim Koşullarının Etkili Olduğu Topraklar
İklim koşullarına göre farklı toprak tipleri oluşur. Bu
topraklara zonal veya klimatik topraklar denir.
Kurak ve Yarı Kurak Bölge Toprakları
Yağışın az olduğu, bitki örtüsünün cılız olduğu yerlerde
oluşan b topraklarda humus oranı azdır. - Yağış yetersizliğine bağlı olarak
toprak katmanları tam olarak oluşmamıştır. Verimi düşüktür.
Genel olarak açık renklidir.
Çöl Toprakları: Yağışın azlığından dolayı, kimyasal çözülme
yetersizdir. Şiddetli buharlaşma sonucunda toprakta tuz ve kireç oranı
yüksektir, bi nedenle sert bir tabaka halinde bulunur. Tarıma uygun değildir.
Çöl Toprakları |
Kestane ve Kahverengi Topraklar: Ilıman kuşakta, yarı kurak
iklim bölgelerinde oluşan topraklardır. Humus oranı düşük, buna karşın tuz
oranı daha fazladır. Tahıl tarımına elverişlidir.
Çernozyomlar: Ilıman kuşağın yarı nemli iklim bölgelerinde
çayır örtüsü altında oluşan topraklardır. Humus bakımından çok zengin olduğu
için koyu renklidir. Dünya'nın en verimli topraklarındandır.
Nemli Bölge Toprakları
Yağışın fazla olduğu yerlerde oluşan topraklardır.
Üzerinde gür bitkiler
oluşur.
Yağışın fazla olmasına bağlı olarak bitki besin maddeleri,
tuz ve mineraller alt katmanlara taşınır.
Yıkanmış topraklardır.
Kireç ve tuz oranı az; demir ve alüminyum bileşikleri
bakımından zengindir.
Genel olarak koyu renklidir.
Laterit: Ekvator çevresindeki sıcak ve nemli iklim
bölgesinin toprağıdır Demir oksit bakımından zengin olduğu için kiremit
kırmızısı renktedir Toprağın aşırı yıkanmasına bağlı olarak humus, tuz ve kireç
oranı azdır.
Kırmızı Topraklar (Terra Rossa): Akdeniz iklim bölgelerinde,
kalkerli araziler üzerinde oluşan topraklardır. Gözenekli bir yapıda olması
havı dolaşımını kolaylaştırdığından demir oksit oranı yüksektir. Bu nedenle kır
mızı renklidir. Bu topraklar sulamayla daha verimli hale getirilebilir.
Toprak tipleri resimleri olsaydı daha iyi olurdu ama bu da güzel
YanıtlaSilmnbvcvbnm
YanıtlaSilöbvcxvbnmöç.şlkjhgfcghj
YanıtlaSilToprak tipleri ile ilgili ödevimi sayenizde yapıyorum. Teşekkür ederim. Çok Faydalı
YanıtlaSil