Büyük Selçuklu Devleti (1037-1157)
Büyük Selçuklu Devleti Oğuzların Üçok kolunun Denizhanoğullarının
Kınık boyu tarafından kurulmuştur.
İslamiyet öncesi Türk tarihinde önemli bir
yeri olan Oğuzlar Avrupa kaynaklarında Guz veya Uzlar şeklinde geçmektedir.
Oğuz kelimesinin “Ok-uz” kelimesinden geldiği, boylar anlamını ifade ettiği
tahmin edilmektedir.
Oğuzların İslamiyeti kabul edenlerine Türkmen, Anadolu'ya
geldikten sonra göçebe hayatı devam ettirenlere Yörük denilmiştir. Kınık boyunun
bilinen ilk boy beyi Dukak Bey'dir. Dukak Bey Aral Gölü'nün kuzeyinde hüküm
süren Oğuz Yabgu Devleti'nde subaşı (ordu komutanı) olarak görev yapmaktaydı.
Büyük Selçuklu Devleti |
Dukak'ın ölümünden sonra Selçuk Bey subaşı olarak atandı.
Selçuk Bey Oğuz Yabgusuyla arası açılınca
kendisine bağlı boylarla birlikte Cend şehrine geldi. Burada
Müslüman oldular (962). Daha sonra Maveraünnehir bölgesine gelen Oğuzlar buradaki
Gazneli, Karahanlı ve Samanoğulları arasındaki mücadelelere karıştılar.
Selçuk Bey'den sonra yerine oğlu Arslan Bey geçti.Bu dönemde
Oğuzlar Maveraünnehir’den Horasan tarafına geçtiler. Bu gelişme Gazneli Mahmut'u harekete
geçirdi. Selçuklu tehlikesinin daha fazlabüyümesini istemeyen Gazneli Mahmut,
Arslan Yabgu'yu bir hile ile yakalatıp Hindistan'a sürgün etti. Arslan Yabgu bir
süre sonra Hindistan'da ölmüştür.
Gazneli Mahmut'un bu hareketi Gaznelilerle, Selçuklular
arasındaki rekabeti su yüzüne çıkardı. Arslan Yabgu'nun yakalanmasından sonra
Selçukluların başına Selçuk Bey'in diğer oğlu Musa, Yabgu olarak gelmişse de gerçekte
idare Mikail'in oğulları Tuğrul ve Çağrı Beyler de idi.
Sitemizde bulunan Rüzgarların Oluşturduğu Yer Şekilleri konusuna da göz atmanızı öneririz.
0 comments:
Yorum Gönder