Roman ve Öyküde Yapı
1) Olay Örgüsü: Olay, roman ve hikayenin adeta iskeletidir. Olayların
gerçek hayatta aynen yaşanmış ya da yaşanabilir olması gerekmez. Edebiyatçı
gerçek dünyadan aldıklarını yeni baştan yaratarak eserini ortaya koyar. Edebi
eserde hangi olay anlatılırsa anlatılsın, önemli olan o eserdeki gerçekliğin
insana özgü olmasıdır.
2) Kişiler: Roman ve öykülerde anlatılan olayları var eden
ve yaşatan kurmaca kişilere “kahraman" denir. Kahramanların bir kısmı
romanın başından sonuna kadar bulunur. Bunlar başkahraman ya da asıl
kahramandır. Arada sırada görülenler yardımcı kişilerdir. Kahramanlar
özelliklerine göre ikiye ayrılır: Karakter ve tip.
Tip: Bir düşüncenin ya da topluluğun zihniyetini temsil eden,
insanları yücelten veya bayağılaştıran bazı davranışları ve ruh hallerini
abartılı biçimde üzerlerinde toplayan kişilerdir. Tipler, ya tümden iyi ya da
tümden kötüdür.
Karakter: Karakterler ise tipe nazaran insan gerçeğine daha
yakındır. Olay örgüsü boyunca yaşanan gelişmelere bağlıdırlar.
3) Zaman: Olay örgüsünün gerçekleştiği bir zaman vardır ve
bu zaman uzun da kısa da olabilir.
4) Mekan: Olay örgüsünün gerçekleştiği yere mekan denir. Her
türlü yer ve çevre mekan olarak seçilebilir. Roman ve Öyküde Tema: Anlatmaya
bağlı edebi metinlerde tema, metnin olay örgüsüne hakim olan çatışmanın en kısa
ifadesidir.
Olay örgüsü: eserde ele alınan çatışma ne tür olursa olsun,
bu çatışmanın gelişmesiyle gelişir, amaçları, hareketleri, kişilikleri
bakımından birbirlerine karşı olmaları sonucunda ortaya çıkan, keskinleşen hayat
karşıtlığıdır.
0 comments:
Yorum Gönder