Osmanlı Para Politikası
Osmanlı Devleti'nde ilk para Osman Bey tarafından
bastırıldı. Orhan Bey Döneminde gümüş para, Fatih Döneminde ise altın para
bastırıldı. XVI. yüzyılın sonlarına doğru Avrupa'dan gelen bol miktardaki altın
ve gümüş Osmanlı parasının giderek değer kaybetmesine neden oldu. Paranın satın
alma gücünün azalması Osmanlı Devleti'ni devalüasyon (paranın değerini düşürme)
yapmak zorunda bıraktı (1580). Paranın değerini korumak ve fiyat artışlarını
engellemek için ham gümüşün kullanılması sınırlandırılarak dışarıya
gönderilmesi yasaklandı. XIX. yüzyılda Osmanlı para sisteminde bazı düzenlemelere
gidildi. Tanzimat Devri'nde ilk kez kaime adıyla kağıt para çıkarıldı. Bu
paranın sahteleri yapılınca 1843'te tedavülden kaldırıldı.
Madeni para basmak için Avrupa'dan makineler getirildi.
Sultan Abdülmecit zamanında Mecidiye adı verilen gümüş para basıldı. Ancak
paranın istikrarı sağlanamadı. Bunda en önemli neden Avrupalı devletlere
tanınan kapitülasyonlardır. Osmanlı Devleti, Kırım Savaşı devam ederken 24
Ağustos 1854'te Abdülmecit döneminde ilk dış borcunu aldı. Borçlanmaya
Abdülaziz ve İkinci Abdülhamit döneminde de devam edildi. Alacaklı devletler
borçlarını tahsil edebilmek için 20 Aralık 1881'de Muharrem Kararnamesi denilen
karar ile Düyun-u Umumiye idaresini kurdular. Osmanlı Devleti'nin bazı
vergileri toplanarak alacaklı devletlerin hesaplarına aktarılmıştır.
0 comments:
Yorum Gönder