Mezopotamya Uygarlıkları Hakkında Bilgi
Mezopotamya Uygarlıkları, Mezopotamya Uygarlıkları Nelerdir, Mezopotamya Uygarlıkları Ders Notları.
İlk Çağda
Güneydoğu Anadolu'dan Basra Körfezi'ne kadar uzanan ve Fırat-Dicle ırmakları
arasında kalan bölgeye "Mezopotamya" adı verilmiştir. Mezopotamya'nın
Basra Körfezi'nden itibaren iki nehrin birbirlerine en çok yaklaştıkları yere
kadar olan bölümüne "Aşağı Mezopotamya", daha kuzeyde kalan ve
Anadolu'ya yakın olan kısmına "Yukarı Mezopotamya" denilir. Yunancada "iki ırmak arası anlamına gelen
bu bölge çok verimli topraklara sahip olduğundan, tarih boyunca çeşitli
toplulukların istilasına uğramıştır. Bölge Fırat ve Dicle nehirleri dışında
tabii engel olmaması nedeniyle dışarıdan gelen istilalara açıktı.
Sümerler
Mezopotamya'nın
siyasi tarihi M.Ö. IV. bin yıllarında Sümerler ile başlamaktadır. Asya kökenli
olup nereden ve hangi yolla Mezopotamya'ya geldikleri kesin olarak belli
değildir. Sümerler Aşağı Mezopotamya köy kültürünü, kent kültürü haline getirerek
Ur, Uruk, Lagaş, Kiş ve Urnamu gibi kent devletleri kurdular. Her kent ayrı bir
devlet idi. İlk defa Uruk Kralı Lugalzagizi Aşağı Mezopotamya'daki kent
devletlerini bir yönetim altında toplamıştır (M.Ö. 2750). Sümerlere Elamlar son
verdiler (M.Ö 2000 başları).
 |
| Mezopotamya Uygarlıkları |
Akadlar
Sami kökenli
olan Akadlar M.Ö. IV. binde Arap Yarımadası'ndan gelerek Sümerlerin kuzeyinde
Fırat nehri boylarına yerleşmişlerdir. Devletin kurucusu olan Sargon M.Ö. 2350
yılında Agade (Akad) kentini kurmuş, kısa sürede Yukarı ve Aşağı Mezopotamya'yı
tek bir yönetim altında toplamayı başarmıştır. Sargon tarihte ilk daimi ordu
kuran kraldır. Güçlü ordusu ile sınırlarını İran'dan Akdeniz'e kadar
ulaştırmış, Mısır dışında bütün Ön Asya'yı egemenliği altına almıştır.
Sargon'dan sonra devlet Gutilerin saldırılarıyla zayıflamış ve M.Ö. 2100
yıllarında Sümerler tarafından yıkılmışlardır.
Babiller
Samilerin
bir kolu olan Amurrular tarafından kurulan (M.Ö. 2000 yılları) Devletin
kurucusu Sumu-Abum'dur. Amurruların kurduğu bu devlet başkenti olan Babil
şehrinin adıyla anılır. En ünlü hükümdarı Hammurabi’dir. Hammurabi'den sonra
ülkede isyanlar çıktı ve devlet zayıfladı. M.Ö 1531 yılında Hititler Babil'i
işgal ederek bu devlete son verdiler. Hititlerin çekilmesinden sonra Babil
ülkesi Asurluların egemenliğine girdi. Medlerle birleşen Babiller M.Ö. 625
yılında Asur Devletini yenerek tekrar bağımsız oldular ve 2. Babil Kralligı’nı
kurdular. Bu dönemin en önemli hükümdarı Nabukadnezar'dır. O, devletini
güçlendirmiş M.Ö. 586 yılında Kudüs'ü alarak Yahudi Devletine son vermiştir.
Babil, bu kral zamanında Mezopotamya'nın en önemli şehri haline gelmiştir. 2.
Babil Devletine M.Ö. 539 yılında Persler son vermişlerdir. Sümerlerin etkisinde
kalan Babiller ziggurat denilen çok katlı tapınaklar inşa ettiler.
Zigguratların üst katını rasathane (gözlemevi), alt katını ürünlerin deposu
olarak kullandılar. Tıp ve astronomide ilerlediler. Mimari açıdan Mezopotamya'nın
en gelişmiş devleti Babillerdir.
Asurlular
M.Ö. 2100
yıllarında Arabistan'dan gelerek Mezopotamya'ya yerleşen Sami kökenli bir
kavimdir. Zamanla içlerine Sümerlere yakın bir dil konuşan Hurriler de
karışmıştır. Adını, kuruldukları Asur kentinden almaktadırlar. Başkentleri
Dicle kıyısındaki Ninova’dır. Asur Devleti M.Ö. 1960'lardan itibaren Anadolu'da
pek çok ticaret kolonisi kurdular. Bunlardan en büyüğü Kaniş (Kayseri-Kültepe)'dir.
Hititlerin akınları sonunda zayıfladılar. En parlak dönemlerini Asurbanipal zamanında
yaşadılar. Sınırları İran'dan Mısır'a kadar uzanmaktaydı. Asurlular Kıbrıs'a da
egemen olmuşlardır. Hititler, Mısırlılar ve Urartularla savaştılar. Askeri
güçle ayakta duran Asurlular VII. asırda zayıfladılar. İran'da giderek güçlenen
Medler Babillilerle birleşerek Asurlulara son verdiler (M.Ö. 625). Asurluların
ülkesini aralarında paylaştılar.
Elamlar
Sami kökenli
olan Elamlılar Mezopotamya'nın güneydoğusunda yaşıyorlardı. Başkentleri Sus şehri
idi. M.Ö. 3000 yıllarından Sus kenti, bölgedeki diğer kentler üzerinde
egemenlik kurdu. M.Ö 7. yy'da Asurlular tarafından yıkıldılar.
 |
| Mezopotamya Uygarlıkları Haritası |
Devlet yönetimi
Mezopotamya'da
ilk defa Sümerler zamanında küçük kent devletleri (siteler) ortaya çıkmıştır.
Çok tanrılı bir dini inanca sahip olan Sümerlerde her kentin bir tanrısı vardı.
Tanrılar çoğunlukla insan şeklinde düşünülmüştü. Tanrıların insanlardan tek
farkı, ölümsüz olmalarıydı. Öldükten sonraki hayatın varlığına inanılmıyordu.
Tanrılar için Ziggurat denilen çok katlı tapınaklar yapılmıştı. Siteler tanrıya
yakın olmak için yapılan Zigguratların etrafında gelişmiştir. Kral aynı zamanda
dini liderdi. Sümerlerde kralın emri tanrısal bir emir gibi algılanıyordu. Bu
tapınakların üst katı rasathane alt katı soğuk hava deposu olarak
kullanılıyordu. Etrafı surlarla çevrili Sümer şehir devletlerinin başında ensi
ya da patesi denilen rahip kral bulunurdu. Ensilerden biri çevresindeki diğer
kentleri de ele geçirirse "lugal" "büyük adam", eğer bütün
Sümer ülkesine (Sinear) hakim olursa "lugal kalma" ünvanını alırdı.
Babil ve
Asur devletlerinde mutlak monarsi anlayışı benimsenmişti. Mezopotamya'da
kralların başlıca görevleri; dini törenleri yönetmek, orduya komuta etmek ve
adaleti gerçekleştirmekti.
Sosyal ve Ekonomik Hayat
Mezopotamya'da
krallar ve rahipler en üst sınıfı teşkil ediyordu. Diğer sınıflar ise soylular
(asiller), hürler ve kölelerdi. Asillere kral tarafından geniş topraklar
verilir ve savaşta kralın yanında bulunurlardı. Hürler, askerler, zanaatkarlar
ve köylülerden oluşuyordu. Bunlar vergi verir, askerlik yapar, tapınak ve kanal
yapımında çalışırlardı. Köleler; savaşta esir alınan, parayla satılan borçları
yüzünden hürriyetlerini kaybedenlerden meydana geliyordu. Mal gibi
alınır-satılır, her türlü işlerde çalıştırılırlardı. Mezopotamya'da ekonominin
temeli tarımdı. Sümerlerde toprak tanrının kabul edilir, rahiplerin gözetimi
altında ekilirdi. Sümerler tanrıların olan toprakların verimliliğini artırmak
için bataklıkları kurutmuşlar, suları kanallarda toplamışlardır. Elde ettikleri
ürünleri tapınaklara teslim ederlerdi. Tapınaklardaki rahipler her ailenin
ihtiyacı olan maddeleri tapınağın ambarından paylaştırırlardı. Bu bir tür
teokratik devlet sosyalizmi idi. Mezopotamya'da kurulan devletler sıkça
çevredeki kavimlerin saldırılarına uğradıklarından, güçlü ordulara ihtiyaç
duymuşlardır. Ordu,yaya ve savaş arabalarından oluşmaktaydı. Babililler ve
Asurlular daimi ordulara sahip idiler.
Bu ders notu dosyasını indir linki ile indirebilirsiniz. Linke tıkladıktan sonra açılan sayfadan indir linkine tıklayarak indirebilirsiniz. İndir
Bu ders notu dosyasını indir linki ile indirebilirsiniz. Linke tıkladıktan sonra açılan sayfadan indir linkine tıklayarak indirebilirsiniz. İndir
mezopotamya uygarlıkları konusu en iyi burada anlatılmış kıymetini bilin
YanıtlaSilsana katiliyorum
SilMezopotamya yazısı için teşekkürler.
Silbenim fazladan atım var sanada verebilirim böylece adsız olmazsın he ne dersin? ŞLÜP
SilBencede en iyi anlatım. Zaten bu sitenin anlatımları güzel.
Silaynn
SilMezopotamya uygarlıkları bizim sınavda çıkmıştı.
Silabi aynen bencede ben de sınavda cıkrtşi ama yok
SilBEYLER KIYMETİNİ BİLİN !
SilVir bana
Silaynen banada sınavda çıktı ama sınavdaki sorular
SilTabi çıkar. Çünkü önemli konu.
SilBu çok iyi teşekkürler
YanıtlaSilmezopotamya uygarlıkları hakkında ödevim vardı buradan yaptım hocamız çok beğendi
YanıtlaSiltf
Sild
sie lan kavat
Siltf
d
neymiş lan adam gibi yorum yapamıyon mu
Çok yardımcı oldunuz teşekkürler
YanıtlaSilkardeş ya hatan ne biliyomuusun hic bişi bilmiyosun
SilÇok güzel anlatmışsınız teşekkür ederim
SilNedemek görevimiz :)
SilBenim çok işime yaradı. Umarım sizin de işinize yarar.
SilDers notları cok güzel teşekkürler
YanıtlaSilaynen
Silİyi anlatılmış teşekkür ederim
Silhiç de güzel değil
SilGüzel site...
YanıtlaSilağlayın bebeler site nice
SilAynen kardeşim.
SilTeşekkürler
YanıtlaSil9.sınıf öğrencisiyim ve tarih sınavımda yoğunluk konu olarak mezoptamya gözüküyo . teşekkürler !
YanıtlaSilÖdev için çok iyi bir anlatım olmuş internette en iyi bu sitede anlatılmış.
YanıtlaSilSınava bu siteden çalışıyorum. Çok iyi anlatımlar var
YanıtlaSilEvet katılıyorum anlatımlar çok iyi.
SilMezopotamya uygarlıkları önemli bir konu
YanıtlaSilbaşka yerlerdende aktımda en iyi burada anladım yazmak için yazmıyorum okay....... çok sevdim diğer konulara bu sitedenbaksam iyi olur teşekkürler.
YanıtlaSilBence de en iyi anlatım burada Bu siteyi sevdim :)
SilBu siteyi çok seviyorum ödevlerim için çok iyi bir site
YanıtlaSilsağolun ;)))
YanıtlaSilÇok teşekkürler sizin sayenizde tüm ödevlerimi kolayca yapabiliyorum.
Silgüzel
YanıtlaSilÇok güzel anlatılmış sağolun
YanıtlaSilÇok güzel anlatılmış bu site tavsiyemdir
YanıtlaSilÇok güzel bir site burası
YanıtlaSilSınava buradan çalıştım teşekkürler.
YanıtlaSilBen hep buradan çalışıyorum.
Silsaolun varolun
YanıtlaSilgüzel değil ama neyse yazdım :D
YanıtlaSilSAGOLUN
YanıtlaSilÇok teşekkürler :)
YanıtlaSilMezopotamya ödevi için çok iyi teşekkürler.
SilTeşekkür ederim
YanıtlaSilÇok iyi teşekkür ederim.
YanıtlaSilkonu çok güzel anlatılmış görsellerde var çok teşekkürler
YanıtlaSilÇok basit kurgulanmış bir Üniversite öğrencisinin işine hiç yaramaz
YanıtlaSilBen lise öğrencisiyim faydalandım. Sizleri bilemiyorum.
Silsaol
YanıtlaSilher şey tam anlatılmamış eksiklikler var
YanıtlaSilMezopotamya Uygarlıkları ile ilgili sorular var mı sitede
YanıtlaSilTeşekkürler. Bence hiç eksik yok
YanıtlaSilGayet güzel. Teşekkür ederim
YanıtlaSilTeşekkürler :)
Silen eyü site bu uşağım helal olsin size
YanıtlaSilBence de güzel site :)
YanıtlaSilsite fena tavsiye ederim 6,7,8 vb. sınıflar içinde konularımız vardır.
YanıtlaSilSite çok yararlı ama şu kötü yorum yapanları kaldırsalar daha güzel olacak...
YanıtlaSilAynen o kadar site araştırdım. En iyisi bu site.
SilYa sümerlerin kuruluşunu yıkılışını vermişsin yazı bulmaları tekerlek vb.gibi şeyler yok...
YanıtlaSilAkad bölümünde
YanıtlaSilSargon'dan sonra devlet Gutilerin saldırılarıyla zayıflamış ve M.D. 2100 yıllarında Sümerler tarafından yıkılmışlardır.
diye bir cümle var burdaki M.D. ne anlama geliyor
M.Ö olarak düzeltildi
SilSınava yardımcı oldu, güzel anlatılmış :)
YanıtlaSilÇok güzel eksiksiz anlatım. Teşekkür ederim.
YanıtlaSilyes
SilÇok güzel olmuş ama çok kısa da olmuş... Çünkü benim projem var ve bu konuyla ilgili o yüzden çok kısa olmuş. Biraz daha uzun yapsaydınız iyi olurdu... Ama yine de ellerinize sağlık, çok güzel olmuş!!!...
YanıtlaSilÇok iyi anlatmışsınız. Teşekkür ederim
YanıtlaSilYaptim ama hoca ne der bilemiyorum
YanıtlaSilBune yaa 2100 diyir biz daha 2016 yilindayiz bune bole viri soliyebilirmii???!
YanıtlaSilMilattan önce 2100
SilAdam milattan önce demiş kardeş.
Silgüzel
YanıtlaSilÇok iyi anlatım. Bunun gibisini görmedim. Teşekkür ederim.
YanıtlaSilen iyi burda açıklanmış teşekkürler
YanıtlaSilBu güzel yazıyı bizimle paylaştığınız için teşekkür ederim. Bu siteyi uzun zamandır takip ediyorum. Çok kaliteli bir site.
YanıtlaSilBence de alanının en iyisi.
Sildevlet yönetimini yazmasam olurmu
YanıtlaSilYaz bence not kırabilirler
SilBence de kırabilirler. O yüzden tam olarak yazılmalı.
Silbence de çocuklar çok iyi anlatılmış
YanıtlaSilMükemmel ötesi. Söyleyecek şey bulamıyorum. Gerçekten çok güzel.
YanıtlaSilÇok güzel anlatılmış. Beni hayran bıraktınız.
YanıtlaSilçok güzel ve kısa olmasıda inşallah sınavda 100 alırım allah nasip ederse
YanıtlaSilAllah yardımcınız olsun inşallah :)
Sileyw kardeş
YanıtlaSilBu ders notları çok işime yaradı. Teşekkür ederim.
YanıtlaSilBöylesi bilgiler zor bulunur. Teşekkür ederim hocam :)
YanıtlaSilMezopotamya uygarlıklarını çok iyi anlatmışsınız hocam. Teşekkürler
YanıtlaSilEywallah
YanıtlaSilBu metin falan yazılırken hangi kaynaktan yararlanıldı acaba lazım da
YanıtlaSileyvallah
YanıtlaSileyisimiş haa
YanıtlaSilDersim için iyi oldu
YanıtlaSilÇOK GÜZEL ellerinize sağlık başarılarınızın devamı gelsin
YanıtlaSilsjsjsjsjsjsjsjsjsjsjsjsj
YanıtlaSilÇok teşekkürler
YanıtlaSilMükemmel. Her şeyi anladım. Teşekkürler
Silmükkemel çok teşekküler
YanıtlaSilBence de çok güzel diğer sitelere bakmaya gerek yok.
SilÇok iyi beş yıldız.
YanıtlaSilTeşekkürler ödevimi sayenizde yapıyorum.
YanıtlaSil