9. Sınıf Biyoloji Ders Notları
9.sınıf biyoloji ders notları dosyalarına aşağıdaki yazımızdan ulaşabilirsiniz. Aşağıdaki ders notları 9.sınıf öğrencileri için sınavlara hazırlıkta yardımcı olacaktır. Tüm ders notları ayrıntılı anlatılmıştır. Konular eklenmeye devam edecektir. Ders Notlarına hiçbir konuyu atlamadan çalışmanız sınavlarda doğru sayınızın artmasına yardımcı olacaktır. Dersleri çalıştıktan sonra sonra konu ile ilgili soruları çözmenizi öneririz. Konular ile ilgili ayrıntılı bilgilere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
 |
| 9.sınıf Biyoloji Ders Notları |
9. sınıf biyoloji ders notları yazımıza ilk konumuz olan canlıların temel bileşenleri ile başlıyoruz.
Canlıların Temel Bileşenleri
Canlılardaki İnorganik Bileşikler
Su
- Vücut sıvılarının çözücüsü ve taşıyıcısıdır.
- Vücut sıcaklığının düzenlenmesini sağlar.
- Suyun kohezyon ve adhezyon çekim gücü sayesinde bitki vücudundaki borucuklarda su iletimi sağlanır.
- Fotosentezde kullanılır (hidrojen, elektron ve oksijen kaynağı).
- Bitkiler ve bazı solucanlarda vücuda desteklik sağlar.
- Topraktaki minarellerin çözünerek bitki kökleriyle alınmasını kolaylaştırır.
Asitler, Bazlar, Tuzlar
Suda çözündüklerinde çözeltiye H+ veren bileşiklere asit,
OH- veren bileşiklere baz denir.
Asitler ve bazlar tepkimeye girince, asidin H+ iyonu ile
bazın OH- iyonu birleşir, bir molekül su açığa çıkar ve tuz meydana gelir.
Mineraller
Vücuda hazır olarak alınan inorganik bileşiklerdir.
Yapıcı-onarıcı ve düzenleyici olarak işlev görür. Enerji vermezler.
Canlılardaki Organik Bileşikler
Karbonhidratlar
Karbonhidratlar yapılarında C, H, O atomu bulunduran organik
bileşiklerdir. Karbonhidratlar hücrede yakıt ve yapım molekülü (hücre zan,
hücre çeperi, DNA, RNA, ATP) olarak görev yapar.
Karbonhidratlar içerdikleri basit şeker molekül sayısına
göre monosakkaritler, disakkaritler ve polisakkaritler olmak üzere üçe ayrılır.
Lipitler
C, H, O elementlerinden oluşurlar; P ve S bulunabilir. Suda
çözünmezler, organik çözücülerde çözünürler. Lipitlerin trigliseritler (nötral
yağ), fosfolipitler ve steroitler gibi çeşitleri vardır.
Lipitler,
- Vücudun enerji depo merkezleri olup, en ekonomik enerji kaynaklandır.
- İç organlara desteklik yapar, onları korurlar.
- Vücut ısısının düzenlenmesinde rol oynarlar.
- Solunumla yıkıldıklarında bol miktarda enerji ve metabolik su oluştururlar.
Proteinler
C, H, O, N elementlerinden oluşurlar. P ve S bulunabilir.
Yapı taşlan amino asitlerdir. Proteinlerin özgül yapılan sıcaklık, pH, tuz
derişimi gibi faktörlerin etkisiyle bozulur (denatürasyon).
Proteinlerin organizmada; metabolizma katalizörü, ozmotik
düzenleme, yapı ve destek, savunma, tanıma, zar alışverişi, vücut içinde
taşıma, depo ve vücut fonksiyonlarını düzenleme gibi görevleri vardır.
Protein eksikliğinde; büyümede yavaşlama, zihinsel gelişimde
gerileme, vücut direncinde azalma, onarımın güçleşip yaraların geç iyileşmesi,
dokular arasında sıvı birikimi (ödem) ve idrar salgılanmasında artmalar
görülür.
Enzimler
Canlı hücrelerde biyokimyasal tepkimelerin aktivasyon enerjisini
düşürerek tepkimeleri hızlandıran ve tepkimelerden değişmeden çıkan protein
yapılı biyolojik katalizörlerdir.
Enzimler tepkime sonucunda oluşacak ürün miktarını, tepkimenin
yönünü, denge sabitini ve net serbest enerjideki değişimi etkilemez.
Enzimlerin çalışmasını; sıcaklık, pH, enzim derişimi,
substrat yüzeyi, substrat derişimi, su ve kimyasal maddeler (aktivatörler-
inhibitörler) etkiler.
Vitaminler
Vitaminler, direnç arttırıcı ve düzenleyici organik
moleküllerdir. Sindirilmeden yağda (A, D,E, K) ya da suda (B. C) çözünerek
hücre içine alınırlar. Vitaminler hücrenin yapısına katılmaz ve enerji
vermezler.
Vitaminler oksijen, güneş ışığı, ısı ve demir, bakır vb.
metallerle etkileşim sonucu bozunurlar.
Vitaminlerin Görevleri yazımız için linke gidebilirsiniz: Vitaminlerin Görevleri
9. sınıf biyoloji ders notları yazımızda 2. bölüm olan hücre konusuna geçiyoruz.
Hücreler yapısal olarak ikiye ayrılır :
b) Besin Kofulu
Tatlı sularda yaşayan bir hücrelilerde bulunur.
Vitaminlerin Görevleri yazımız için linke gidebilirsiniz: Vitaminlerin Görevleri
9. sınıf biyoloji ders notları yazımızda 2. bölüm olan hücre konusuna geçiyoruz.
HÜCRE
Hücre Teorisi'nin Varsayımları :
- Hücre canlıların en küçük yapı ve görev birimidir.
- Hayatsal olaylar her hücrede bağımsız olarak gerçekleşir. Ancak hücreler arasında işbirliği vardır.
- Bütün hücreler önceki hücrelerden hücre bölünmesi ile oluşur.
1. Prokaryot Hücre (Çekirdeksiz) : Çekirdek ve hücre içi
organellerin etrafını çeviren zarları yoktur. Örneğin; bakteriler ve mavi -
yeşil algler.
2. Ökaryot Hücre (Çekirdekli) : Çekirdek ve hücre içi
organellerin etrafını çeviren zarları vardır. Bitki, hayvan, mantar ve protista
alemi üyeleri ökaryot hücrelerden oluşur
Prokaryot ve Ökaryot sayfamıza da bakabilirsiniz: Prokaryot ve Ökaryot ( 9.sınıf Biyoloji )
Hücre Zarı :
Protein, yağ ve az miktarda karbonhidrat moleküllerinden oluşur.
Yağ molekülleri fosfolipitlerdir. Karbonhidratlar ise protein moleküllerine
bağlı olarak glikoprotein şeklinde yer alır.
Zar yapısındaki glikoprotein molekülleri her hücre zarı için
karakteristiktir. Yani o hücreye özgüdür.
Glikoprotein molekülleri; hücreye hormon ya da sinirlerle
gelen hücre ile ilgili haberleri (bilgileri ) alan reseptörler (almaçlar) dir.
Bunlar hücreye antijen özellik kazandırır. Örnek : Kan grupları.
Ayrıca glikoprotein molekülleri; hücrelerin birbirini
tanımasını sağlar. Hormoların hangi hücreye etki edeceğini belirler.
Hücre zarının yapımını ve onarımını golgi sağlar.
Hücre zarının özellikleri:
- Madde alışverişini gerçekleştirir.
- Seçici geçirgen özelliktedir.
- Hücrenin iç ve dış ortamını birbirinden ayırır.
- Zar veya zara benzer yapılar bütün canlı hücrelerde bulunur.
- Canlıdır.
Maddelerin Hücre Zarından Geçiş Özellikleri:
a. Küçük moleküller, büyük moleküllere göre daha kolay geçer.
b. Yağı çözenler çözemeyenlere göre daha kolay geçer. (Alkol
> su)
c. Yağda çözünenler, çözünemeyenlere göre daha kolay geçer.
(A, D, E, K > B, C)
d. Nötr atomlar iyonlara göre daha kolay geçer.
e. Eksi iyonlar, artı yüklü iyonlara göre daha kolay geçer.
Sitoplazma :
- Hücre içi sıvısıdır.
- Hayatsal olaylar burada ve burada yer alan organellerde gerçekleşir.
- Hücre içi organellere yataklık eder.
- Tüm hücrelerde bulunur.
- Sitoplazma canlıdır. Sitoplazmada bulunan enzimler oksijensiz solunum enzimlerdir.
- Ayrıca sadece sitoplazmada gerçekleşen başka bir hayatsal olayda kemosentezdir (bakterilerde).
Sitoplazmadaki Organeller:
1. Ribozom:
- Protein sentezinin gerçekleştiği yerdir.
- Tüm hücrelerde bulunur.
- Protein + r RNA (Nükleoprotein yapı)
- Ribozom; sitoplazmada, E.R zarlarında, çekirdek zarında mitokondri ve kloroplastlarda yer alır,
- Prokaryot hücrelerde, hücre içi organel olarak yalnızca ribozom vardır. Ribozom etrafında zar yoktur.
2. E. R : (Endoplazmik retikulum)
- Hücre içi madde taşınmasını gerçekleştirir.
- Ribozom taşıyanlara Granüllü E.R, taşımayanlara da Granülsüz E.R denir.
- Çekirdek zarını oluşturur.
- Koful ve lizozom oluşumuna da katılır.
3. Golgi Cisimciği:
- Salgılamalar yapar.
- Glikoprotein ve glikolipit sentezler.
- Yağ, selüloz, glikojen ve mukus sentezler.
- Koful ve lizozomu oluşturur.
- Kan hücreleri hariç tüm hücrelerde bulunur.
4. Mitokondri:
- Oksijenli solunumun yapıldığı yerdir.
- Hücrenin enerji üretim merkezidir.
- Mitokondri hem bitki, hem de hayvan hücrelerinde bulunur.
- Çift katlı zarla çevrilidir.
- Kendi DNA, RNA ve ribozomları vardır. Hücre kontrolünde çoğalabilir.
- Sayısı, enerji gereksinimi ile doğru orantılıdır.
- ETS elemanları vardır.
5. Lizozom:
- Hücre içi sindirimin gerçekleştiği yerdir.
- İçinde büyük moleküllerin sindirilmesini sağlayan sindirim enzimleri (hidrolitik enzimler) vardır.
- Hem bitki hem de hayvan hücrelerinde bulunur. Bitki hücrelerinde bulunanlara fitozom denir.
- Akyuvar gibi fagositoz yapan hücrelerde lizozom faaliyeti yoğundur.
- Bir hücrede bulunan lizozomlar parçalanırsa hücre kendi kendini sindirir (Otoliz).
6. Sentrozom:
- Hayvan hücrelerinde ve ilkel yapılı bitki hücrelerinde bulunur.
- Hücre bölünmesinde iğ ipliklerini oluşturur.
- Bir çift sentriolden oluşur.
7. Koful:
- Bitki ve hayvan hücrelerinde artık maddelerin toplandığı keselerdir.
- Bitki hücrelerinde hayvan hücrelerine göre daha büyüktür.
- Kofulun büyüklüğü, bitki hücresinin yaşını belirtebilir.
Bir hücrelilerde ise özelleşmiş kofullar vardır:
a) Kontraktil koful (Vurgan koful):
Tatlı sularda yaşayan bir hücrelilerde görülür. Suyun
atılımını gerçekleştirir.
b) Besin Kofulu
Tatlı sularda yaşayan bir hücrelilerde bulunur.
mükemmmmmmel
YanıtlaSilhoş değil çünkü özet değil
YanıtlaSilözet olmasa sayfalarca yazı olurdu ama özet kısa kısa yazılır o yüzden bu yazı özettir.
YanıtlaSilçok iyi olmuş işe yarar
YanıtlaSilhacettepe ünüversitesi öğretim üyesi DANIŞMAN SEKRETERİ
.
olmamış maalesef
YanıtlaSilTEŞEKKÜRLERr...
YanıtlaSileksikler var
YanıtlaSilBu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.
YanıtlaSilBu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.
YanıtlaSil