Urartular, Urartular Hakkında Bilgi

Doğu Anadolu'nun yüksek yaylalarında hayvan yetiştiren, tarımla uğraşan, Asya kökenli Hurri kabileleri tarafından M.Ö IX. yy'da Van Gölü ve çevresinde kurulmuştur. Başkenti Tuşpa (Van) olan devletin kurucusu I. Sardur’dur. Zamanla devletin sınırları Kafkaslardan, batıda Fırat'a kadar güneydoğuda Urmiye Gölü’nden güneyde Suriye'ye kadar genişlemiştir.

Güneyden Asurlular, Kuzeyde (Kafkaslarda) Kimmer ve iskit saldırılanyla zayıflayan Urartu Devleti'ne Medler son vermiştir (M. Ö 600'ler).

Urartu Devleti Anadolu devletlerinde olduğu gibi krallıkla yönetilirdi. Ülke eyaletlere ayrılmıştı. Merkeziyetçi bir yapıda örgütlenen Urartular, ele geçirdikleri yerleri merkezden atanan valilerle yönetirlerdi.

Urartu Devleti'nde halk daha çok hayvancılık ve tarımla uğraşmaktaydı. Krallar tarımsal faaliyetleri desteklemişler, ülkenin pek çok yerinde barajlar ve sulama kanalları yapmışlardır. Baraj kalıntıları günümüze kadar gelmiş, su kanallarının bir kısmı ise hala kullanılmaktadır. Urartular madencilik ve maden işletmeciliğinde de ileri gitmişlerdir.

Urartu dili Ural-Altay dillerine benzemektedir. Asurlulardan aldıkları çivi yazısını taştan yazıtlarda ve tabletlerde kullanmışlardır. Urartular azda olsa resim yazısı (hiyeroglif)kullanmışlardır. Urartu dini çok tanrılıydı. İnanışlarında Anadolu, İran ve komşu devletlerin etkisi görülür. En büyük tanrıları savaş tanrısı Haidi idi. Fırtına,gök gürültüsü ve güneş tanrılarına da inanmışlardır. Tanrıları insan biçiminde düşünmüşler. 

Tapınaklar ekonomik faaliyetlerin merkezi olmuştur. Ölümden sonraki hayata inandıklarından mezarlarını oda şeklinde yapmışlar ve içine çeşitli eşyalar koymuşlardır.

Orduları savaş arabaları süvari ve piyadelerden oluşuyordu. Sanatta dini konular ve süsleme niteliği (hayat ağacı motifi) ağır basmıştır.

Urartulardan günümüze kadar gelen en önemli kalıntılar kaleler, tapınaklar ve su bentleridir. Doğu Anadolu'da otuzdan fazla kale yapmışlardır. Van'da Van Kalesi, Çavuştepe, Toprakkale ve Erzincan'da Altıntepe en önemli kaleleridir. Kale mimarisindeki taş işçiliği ileri bir düzeyi göstermektedir.